Toen Johan besefte hoeveel geld er weg was, voorzag hij zwarte, niet onwaarschijnlijke scenario's van een abrupt afgebroken loopbaan en verhuizing naar een stacaravan. Al snel na de overboeking had Johan gedacht: 'Klopt dit eigenlijk wel?' Het zweet was hem aan alle kanten uitgebroken.
Digitale speur- en fakemogelijkheden
Tussen de overboeking, op 17.20 uur en het telefoontje naar Engeland zit precies 1 uur en vijftig minuten, waarin hij ook overlegt met de financieel directeur. Nog eens een half uur later weet Johan 100 procent zeker dat het foute boel is. Als een soort pitbull bijt hij zich vast in de zaak.
Nieuwe bezems vegen schoon
Johan: 'Aan het einde van de dag komt Adrie naar me toe. Ik werk al twintig jaar met hem, een uiterst betrouwbare werknemer op de afdeling Finance. Alle informatie die ik nodig had om de boeking te kunnen beoordelen, leek er te zijn. Steve Jefferson, sinds vier maanden directeur van het Amerikaanse moederbedrijf, had Adrie telefonisch dringend verzocht om snel vier ton over te maken voor de overname van een Chinees bedrijf. Drie dagen later zouden we dat geld weer terug krijgen. Dat Steve nieuw was, heeft een rol gespeeld: nieuwe bezems vegen schoon, je wilt graag meewerken.
Vier ogen principe
Johans belangrijkste tip voor iedereen waar CEO-fraudeurs hun pijlen op zouden kunnen richten: 'Laat je niet imponeren door de status van hoge functies, blijf nuchter nadenken en check elementaire dingen: heb ik écht gesproken met de hoogste directeur? Doelwit zijn vaak internationale bedrijven, waar nét een nieuwe CEO is aangetreden. Dat checken van een identiteit kan in een korte tijdspanne: want dat is óók een vast ingrediënt van CEO-fraude, een zeer hoge tijdsdruk genereren. En hou je aan het vier-ogen principe: laat altijd twee mensen van het management een betaling fiatteren.'
Precaire situatie
Johan heeft geluk gehad: op 5 april werd het geld overgeboekt, en op 11 april was het weer terug. Het had ook héél anders kunnen lopen. Om kwart voor acht 's avonds, 5 april, krijgt Johan de eerste medewerker van de fraudedesk van ABN AMRO aan de lijn. Er wordt speciaal iemand op de zaak gezet: Michiel. Van hem krijgt Johan het gevoel dat hij alles doet wat mogelijk is. 'Ik kon hem in het weekeinde bellen. Ook als er geen ontwikkelingen waren, nam hij contact met me op. Michiel kon zich verplaatsen in de precaire situatie waarin ik terecht gekomen was en handelde daar ook naar.'
