De CSRD in een notendop
Danny Janssen, director Sustainability bij Mazars, legt uit wat de nieuwe richtlijn precies inhoudt: ‘De CSRD verplicht bedrijven om te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu én om deze rapportage ook te laten toetsen door een accountant. Dit wordt ook wel de ‘duurzaamheidsrapportage’ genoemd. Het doel van de CSRD is dat bedrijven transparant zijn over hun impact op de wereld. Daarmee werken we toe naar een duurzame economie, zoals afgesproken in de Europese Green Deal. Je kunt het ook wel vergelijken met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Maar de doelstellingen vanuit de Green Deal gaan wel verder dan we tot nu toe gewend waren.’
‘Bij duurzaamheid denk je al snel aan natuur en milieu. Maar het sociale component is minstens zo belangrijk’, vult Frenkel Mazenier, partner Audit bij Mazars, aan. ‘Bedrijven moeten in hun rapportage dus niet alleen laten zien dat ze natuurlijke bronnen niet uitputten, maar óók dat ze aandacht hebben voor bijvoorbeeld inclusiviteit, diversiteit, mensenrechten en armoede. Deze sociaaleconomische onderwerpen hebben in de CSRD een veel belangrijkere rol.’
Stapsgewijs invoeren
De verplichte duurzaamheidsrapportage wordt stap voor stap ingevoerd. Danny: ‘De CSRD vervangt de huidige Non-Financial Reporting Directive (NFRD). De nieuwe richtlijn gaat per 1 januari 2024 in voor bedrijven die nu al aan deze NFRD moeten voldoen. Dit zijn grote, beursgenoteerde bedrijven met meer dan 500 medewerkers. Vanaf 2025 wordt de duurzaamheidsrapportage verplicht voor grote bedrijven die nu buiten de NFRD vallen. Een bedrijf is ‘groot’ wanneer het voldoet aan minimaal twee van deze drie voorwaarden:
meer dan 250 medewerkers
meer dan 40 miljoen euro omzet per jaar
meer dan 20 miljoen euro op de balans
In 2026 volgen de beursgenoteerde mkb-ondernemingen.’
Frenkel: ‘Voor grote bedrijven is de impact van deze verplichting enorm. Grotere bedrijven binnen deze groep realiseren zich dat al wel, maar vooral kleinere bedrijven die net over de grens vallen, hebben vaak nog geen idee. Zij realiseren zich nog onvoldoende wat er op ze afkomt. De informatie die je moet verzamelen kan zeer omvangrijk en complex zijn. Bij veel bedrijven wordt dit nog niet geregistreerd, of weet men überhaupt niet dát ze erover moeten rapporteren. En de groep is groot: voor de NFRD moeten nu al zo’n 12.000 bedrijven in Europa rapporteren over hun activiteiten. Met de CSRD gaat deze verplichting voor zo’n 50.000 bedrijven in Europa gelden.’
Ook voor MKB belangrijk
Het MKB hoeft niet verplicht te voldoen aan de CSRD. Maar zij krijgen hier wél mee te maken, bijvoorbeeld omdat hun klanten of leveranciers wel aan de verplichting moeten voldoen. Danny legt uit waarom ook het MKB zich nu al zou moeten voorbereiden: ‘Kijk bijvoorbeeld naar boeren of bakkers die hun producten aan supermarkten leveren. De supermarkten moeten voldoen aan de richtlijn. Als jij dan als boer of bakker kunt laten zien wat jij doet op het gebied van duurzaamheid en jouw impact kunt aantonen, dan levert dat een voordeel op voor de supermarkten. Zij hebben aan de ene kant die informatie nodig voor hun rapportage en moeten aan de andere kant gaan verduurzamen. Als jij dan kunt laten zien dat je duurzamer produceert, kiest die supermarkt mogelijk eerder voor jou.
Hetzelfde geldt voor leveranciers van bouwbedrijven: als jij kunt laten zien wat jouw CO2-uitstoot is bij het produceren van materialen en jouw CO2-intensiteit verlaagt, dan heeft dat voordeel voor een grote bouwer. En omdat jij kunt laten zien wat jouw impact is, kun je een voordeelpositie hebben bij afnemers ten opzichte van leveranciers die deze informatie nog niet inzichtelijk hebben. De CSRD heeft dus invloed op de hele waardeketen: van inkoop tot verkoop. Het houdt niet op bij je eigen voordeur.’
Frenkel: ‘Veel (kleinere) bedrijven willen nog niet verduurzamen of rapporteren, omdat ze deze voordelen nog niet echt zien. Eigenlijk moeten ze de consequenties van niet meedoen eerst voelen, maar dan zijn ze dus wel te laat. De consequentie is namelijk dat je mogelijk opdrachten verliest omdat een afnemer zegt: ‘ik moet inkopen bij een bedrijf dat mij wel die informatie kan geven, dus ik ga naar een ander’. We hebben al voorbeelden van bedrijven die hierdoor aanbestedingen zijn misgelopen.’
Eerste stappen zetten
Wat kun je als ondernemer dan nu al doen? Danny: ‘Het begint met jezelf te informeren: weet wat de richtlijn inhoudt en wat de complexiteit ervan is. Als je dat in kaart hebt gebracht, kun je kijken naar wat het voor jouw organisatie betekent. Prioriteer daarna de onderwerpen: kijk welke elementen verplicht zijn en welke hoogstwaarschijnlijk van toepassing op jou zijn. Zo is ‘klimaat’ voor de meeste bedrijven het belangrijkste thema. Daarnaast is ‘personeel’ belangrijk. Het is aan te raden om hiervoor een werkgroep in te richten en eventueel een externe partij in de hand te nemen als je de expertise zelf niet in huis hebt. De wet- regelgeving is namelijk best complex.’
Meer weten over de CSRD? Lees dan het artikel van onze partner ABN AMRO 'Duurzaamheidsrapportage CSRD concreet gemaakt'